RK Geloofsgemeenschap
Er staat onkruid tussen de tarwe
Wilt ge dat we het bijeengaren?
Je ziet de knechten al klaar staan met de zeis in de hand, klaar om te zeisen en te kappen, klaar om het
onkruid tussen de gewassen eruit te rukken, maar wat is onkruid? En wie bepaalt dat precies wat onkruid is en wat kruid?
En daarom roept de Meester aan het eind van het verhaal heel wijs:
Weg dat kapmes
Geduld, geduld
Jullie rukken vast alles uit: tarwe kruid en onkruid
Laat alles staan, laat alles samen opgroeien tot de oogst. Dán zal wel blijken wat onkruid was en wat kruid!
Een mooi verhaal met ook nog eens een echte moraal: en die zou kunnen zijn: onkruid bestaat niet, pas op met je te
snelle oordeel en kapmes.
Dat inzicht dat onkruid niet bestaat is in onze dagen wel meer gegroeid, in ieder geval als we het over de planten en
de kruiden hebben, dan zeggen we tegenwoordig toch veel meer:
Er zijn alleen maar kruiden, geen onkruiden.
Wat wij onkruid noemen, is alleen maar groeisel dat ons niet bevalt, omdat het tussen de stenen van een net terrasje
op komt, of ons dus niet goed uitkomt, of we noemen iets onkruid, omdat we de waarde ervan niet zien of erkennen.
We hebben er alleen maar last van, brandnetels bijvoorbeeld, die prikken, maar zo hoorde ik laatst nog op Vroege
Vogels: ze zorgen wel voor heel veel bio-diversiteit in de natuur en in uw tuin en de boodschap van vroege vogels was:
laat alsjeblieft een bosje brandnetels in uw tuin staan.
En als je dan toch brandnetels plukt, maak er dan soep van, want brandnetelsoep is goed voor het bloed.
Een hele ommekeer in denken over kruid en onkruid.
Wat vandaag slecht is kan morgen goed zijn.
Wat voor de een waardeloos is, kan voor iemand anders veel betekenen.
Zo gemakkelijk zit onze indeling tussen goed en kwaad, tussen zwart en wit, tussen kruid en onkruid, dus niet in elkaar.
Hoe zit dat met ons oordeel - niet over kruiden - maar over mensen?
Is een vrijheidsstrijder die opgepakt en in de gevangenis gezet wordt, tarwe of onkruid? Of een man die in Sierre Leone
van zijn tiende tot zijn zestiende kindsoldaat was en heeft gezien dat zijn moeder naast hem werd neergeschoten. Hij
is zijn land ontvlucht naar Nederland maar hier toch door allerlei trauma's de weg kwijt geraakt en in de tbs-kliniek
terecht gekomen. Is hij onkruid om verbrand te worden? ? ? ?
Is een drugsverslaafde die tot God bidt dat hij de kracht mag ontvangen om van dat verdoemde spul af te blijven, tarwe
of onkruid?
Als een asielzoeker bereid is werk te doen waarvoor Nederlanders hun neus ophalen, wie is dan eigenlijk tarwe en wie
onkruid?
Jezus vertelt een mooi verhaal over een akkertje.
Er is tarwe gezaaid door de boer, maar in de nachtelijke uren is er ook onkruid rondgestrooid. Een normale boer doet er
alles aan om dat onkruid te bestrijden, maar in het rijk der hemelen, in de droom van God met ons mensen, gaat dat anders.
Waar het onkruid vandaan komt? Wie hetgezaaid heeft? Een vijand van de mens, zegt het verhaal.
Eigenlijk is de vraag waar het vandaan komt niet zo belangrijk, het is er gewoon.
"Laat maar groeien." zegt de boer, want het is nog helemaal niet zo duidelijk wat tarwe is en wat onkruid. Mensen die hoog
in aanzien staan en voor goudgele tarwe doorgaan, blijken soms een een bedenkelijk verleden te hebben, waarmee hun hele
reputatie ineenstort.
Een ex-gedetineerde die met de nek wordt aangekeken, doet in alle bescheidenheid jarenlang vrijwilligerswerk en krijgt op
zijn vijfenzestigste een lintje omdat eindelijk iemand in de gaten kreeg hoe belangrijk werk het was dat die man deed.
Wij, mensen, kunnen dus niet zo gemakkelijk het onkruid uit dat akkertje verwijderen.
Laat maar groeien, want pas bij de oogst zal blijken wat tarwe is en wat onkruid is. Goed en slecht, tarwe en onkruid,
zijn zo verknoopt met elkaar dat geen mens er toe in staat is het zonder schade te ontwarren.
Ook al denken fundamentalisten en heilige-oorlogvoerders wel, dat ze in naam van God een rijk op aarde kunnen vestigen
door met het zwaard hun aardse rijk te zuiveren van alles wat onrein heet . . . .
Dit verhaal van vandaag van Jezus staat daar helemaal haaks op: wie ben jij, mens, dat je denkt te weten wat zuiver on onzuiver is, wat onkruid en wat kruid is.
Laat dat aan God over.
Hij zal met veel zachtheid zijn oordeel uitspreken hoorden we in de eerste lezing
Hij bestuurt met veel goedertierenheid.
Hij zal bij de oogst te zijner tijd goed en slecht wel scheiden.
Moeten wij ondertusen alle narigheid en boevenstreken maar laten voortwoekeren? Er moeten toch grenzen gesteld worden,
grenzen getrokken worden en de rechter moet toch een oordeel velen . . . Anders zal het onkruid de tarwe verstikken ? ? ? ?
Ja dat is ook zo. En Jezus geeft ook geen cursus staatsinrichting.
Zijn verhaal gaat niet over de verdeling van de machten. over de scheiding van kerk en staat of dat soort ingewikkelde vraagstukken.
Dit verhaal laat ons weten dat God misschien ook zelf wel niet precies weet wat onkruid is en wat tarwe. Hij heeft het goede
in de mens gelegd, maar de mens ook de vrijheid gegeven om te kiezen.
Hij wacht rustig af hoe de mens groeit en bloeit, hoe hij valt en weer opstaat, hoe hij fouten maakt en weer herstelt, wat
vandaag onkruid lijkt, kan morgen wel een geneesmiddel zijn!!
Een mens die vandaag een verkeerde beslissing neemt, kan morgen tot inkeer komen. Welke mens is voor altijd-en-eeuwig slecht???
Wie zou zichzelf willen uitroepen tot glanzende korenaar??
Er bestaat geen akkertje in ieder mensenhart waar geen vreemd gewas op groeit.
"Laat maar groeien." zegt de boer . . . laat het wieden achterwege, want je zou wel eens kunnen uitrukken, wat waardevoller is,
dan waar je het voor aanziet.
Het goede zaad zit in iedere mens en God is even benieuwd als wij wat ervan komt. Toen God de mens schiep, ook u en mij, begon
hij een avontuur, hij wil zich ook laten verrassen wat wij ervan maken.
Jezus wist het goede in mensen naar boven te halen
Denk aan zijn omgang met een collaborateur, met Zacheus, met Maria Magdalena, wellicht een prostituée.
Jezus ging met name om met mensen die langs de weg zaten, die niet meetelden in de samenleving, die al zo’n beetje waren
uitgerukt . . .
Nee zegt Jezus, doe dat nu niet, kijk hoe waardevol ze zijn, ze geven kleur aan het landschap, aan de samenleving, ze hebben
ook hun plek.
En zo mogen wij ook mild zijn tegenover anderen in ons oordeel. Zoals in de woorden over het onkruid in het volgende gedicht
Zomaar, in het wilde weg, staat het te bloeien
tussen steen, door het asalt heen
In de berm, rakelings langs het stinkende verkeer,
vandaag tot geen nut, morgen gemaaid
vooral als het lastig wordt of zich teveel opdringt
Geen aanzien, geen manieren, maar felkleurig
en hardnekkig, altijd op zoek naar een plekje onder de zon.
En het moet wel vechten, steken en stinken,
net zo lang tot het meetelt.
Tot zover dit gedicht.
Ik hoop en geloof en bid: Dat alles bij en in God tot zijn recht, tot bloei mag komen.
Amen
Overweging pastor E.(Erik) Verheijen op zondag 23 juli 2017 in de St.Stephanuskerk in Meppel
